Κυριακός, Πέτρος

(Αθήνα 1893 – 1984). Ηθοποιός και ποιητής. Ορφανός και αυτοδίδακτος, ξεκίνησε τη ζωή του ως υποδηματοποιός. Παράλληλα εργαζόταν ως ερασιτέχνης καραγκιοζοπαίκτης στο Μεταξουργείο. Εκεί τον γνώρισε ο καραγκιοζοπαίκτης Αντώνης Μόλλας και τον προσέλαβε ως τραγουδιστή στις παραστάσεις του. Το 1919 έκανε την πρώτη του εμφάνιση στο θέατρο με τη Μαμζέλ Νιτούς του Φ. Εβρέ με τον θίασο του Γιάννη Παπαϊωάννου. Με το ψευδώνυμο Πετράν, ήταν ο πρώτος λαϊκός τύπος μάγκα της σκηνής και αργότερα της οθόνης. Έπαιξε στην επιθεώρηση με το Λαϊκό Θέατρο Μεταξουργείου και ειδικεύτηκε στην ενσάρκωση καθημερινών τύπων της εποχής, όπως ο Καρκαλέτσος της οπερέτας Οι απάχηδες των Αθηνών, τον οποίο κατά γενική ομολογία αυτός επέβαλε. Ήταν ο πρώτος Έλληνας ηθοποιός που εμφανίστηκε στη σκηνή του θεάτρου Μανχάταν στη Νέα Υόρκη το 1929, ενώ στον κινηματογράφο το κοινό θα τον θυμάται σε περισσότερες από δέκα ταινίες, από τις οποίες ενδεικτικά αναφέρονται: Ο πύργος των ιπποτών (1952), Η νύφη το ‘σκασε (1962), Τον παλιό εκείνο τον καιρό (1964), Πώς περνούν οι παντρεμένοι κ.ά. Ασχολήθηκε τέλος και με την ποίηση, κυκλοφορώντας διάφορες συλλογές, από τις οποίες οι πιο γνωστές είναι Τραγούδια της Αθήνας (1956) και Κουβέντες με τον Θεό. Ο ηθοποιός και ποιητής Πέτρος Κυριακός (φωτ. από την έκδ. «100 + 1 χρόνια Ελλάδα»).